Biz azərbaycanlılar əsasən dəhliz quran xalqıq və birləştirmək-dəhliz tikintisi sahəsində istedadlıyıq.
Türklərin coğrafiyası Şərqi Asiyadan Avropanın ürəyinə gedən bir dəhlizdir. Bu səbəbdən türklərin bu coğrafi və insani istedadını dəhlizli bir millət kimi şərh edirəm.
Hətta türk siyasətçiləri ən çətin vəziyyətlərdə dəhliz qurucusu olublar.
Rəhmətlik Heydər Əliyev Moskvada olduğu və Siyasi Büronun üzvü olduğu ilk gündə Sovet İttifaqının şərqindən Moskvaya dəhliz çəkilməsini təklif etdi. Ruslar dərk etmədən, bu dəhlizlə Sibir və Uzaq Şərq və Orta Asiyanın bütün türk respublikalarının adı artıq ictimai şüurda sürgün və cəhənnəm titulunu doğurmur. Daha doğrusu, dəhlizlər və kommunikasiyalar çıxılmaz nöqtələrin yerini tutur. Bundan əlavə, mərhum Əliyev bu işlə eyni vaxtda dörd nazirliyi ələ keçirir. O, bu fürsətdən uğurla istifadə edərək qeyd olunan dəhlizin tikintisini həyata keçirir. Bu dəhliz tikintisinin nəticəsidir ki, bu gün Sibir və Orta Asiyada yaşayan bütün Türk Cümhuriyyətləri mərhum Əliyevin xatirəsini yad edirlər.
Məhz türklərin bu dəhliz quruculuğu istedadının davamında mərhum Əliyev, Azərbaycan adıyla əsrin müqaviləsi adını Bakı-Tbilisi-Ceyhan dəhlizləri ilə beynəlxalq miqyasda qeydə ala bildi.
Hətta İlham Heydəroğlunun Zəngəzur dəhlizi Heydər Əliyevin siyasi məktəbinin dəhlizçilik siyasətinin imkan və istedadının mirasıdır və mütləq həyata keçiriləcək. Çünki onun qeyd etdiyimiz tarixi dəstəyi var.
Müqayisə edin ki, İran həmişə dalana dirənir.
Belə bir vəziyyətdə hər bir cəmiyyətin ziyalısı öz siyasətçilərinin təsirinə düşəcək.
Jurnalistlər, şairlər, yazıçılar, şairlər, bir sözlə, Azərbaycanın sənət adamları öz liderlərinin ardınca dəhlizlər yaratmaq istedadına malik olacaqlar.
Özbəkistanın Buxara şəhərində Güney Azərbaycanın Sulduz şəhərindən Sayman bəy Aruzun olmasını, Güney Azərbaycanın mədəniyyəti və adət-ənənələri ilə bağlı çıxışını “Suldozdan Buxaraya bir mədəniyyət dəhlizi” hesab edirəm. Bu dəhlizlər Turanın miqyası və coğrafi istiqamətləri üzrə genişləndirilməlidir:
Sulduzdan Kərkükə qədər mədəniyyət dəhlizi
Sulduzdan Şuşaya qədər mədəniyyət dəhlizi
Sulduzdan Kiprə qədər olan mədəniyyət dəhlizi
Sulduzdan Aşqabada qədər mədəniyyət dəhlizi
Və…
Not: Baxmayaraq ki, milli hərəkatla əlaqəli olan media Sulduz Buxaranın bu mədəni dəhlizini şiddətlə boykot etsə də, bilməlisiniz ki, siz boykot edilmisiniz və kənarda qalmısınız.
Hərəkatımızın mətni, siyasi həyatımızın sirri də bu dəhlizlərdədir.
Həsən Kərimzadə